Komunikacija s onostranim

10. Subversive Film Festival, Zagreb, 2. – 20. svibnja 2017.: Stilistica (Personal Shopper), red. Olivier Assayas

  • Stilistica (Personal Shopper), red. Olivier Assayas

    Nekonvencionalno ambigvitetan, hipnotički fascinantan misteriozni horor-triler Stilistica istodobno je i ghost-story i karakterološka studija o striktnom individualnom procesu žalovanja nakon smrti bliske osobe te posljedičnim subjektivnim internim turbulencijama kakve mogu dovesti i do psihogenih disocijativnih poremećaja poput epizodičnih fuga ili inih identitetskih fragmentacija osobnosti. Naslovna junakinja Maureen ujedno je modna asistentica poznate zvijezde ali i medij koji želi uspostaviti kontakt s preminulim bratom blizancem, te tijekom filma prolazi kroz niz narativno linearnih suspensnih krešendo-graduirajućih situacija koje stalno balansiraju na rubu ektoplazmičkog paranormalnog i interno-psihološke drame. Kristen Stewart koja utjelovljuje Maureen pak u iznimno neusiljenoj, neforsiranoj, prirodnoj izvedbi donosi svoju dosad najbolju rolu, eteričnom pojavnošću, svojevrsnom nezemaljskom odsutnošću od materije, nesporno noseći ovaj purgatorno-atmosferičan no supstancijalno bremenit, duboko opservacionalan i nikad površan film.
    Stilistica (Personal Shopper), red. Olivier Assayas
    Respektabilan francuski auteur Olivier Assayas već je renomiran svojim osebujnim radovima, a u Stilistici ne skriva izrazitu sklonost skandinavskim majstorima – od Bergmana i njegove Persone preko originalne bizarne vontrierovske kvalitete provokativnosti do senzacionalne, gotovo dreyerovske strpljive infuzije procesa transupstancijacije, opredmetnjenja amorfnih unutarnjih svjetova – tako baratajući motivima koje talentirani redatelj inkorporira na i opet navlastit i nadasve inovativan način.

    Jednako inteligentno i minuciozno uključuje i realne povijesne momente komunikacija s onostranim na primjerima uznemirujućih, disturbacijskih umjetnosti poput one Victora Hugoa i njegovih poznatih spiritističkih seansi na otoku Jerseyu odnosno manje znane pionirke apstraktnog slikarstva Hilme af Klint, čiji su okultnim inspirirani radovi nevidljivog nastajali pod vodstvom i diktatom entiteta s višeg, astralnog plana (i sam Hugo, vrsni slikar, često se pri slikanju prepuštao upravo ekspresionističkom kanaliziranju pod(ne)svjesnog). Assayas maestralno vodi i emotivno nabijen, progresivno intrigantan slasherski rukavac radnje u kojem se njegova osamljena alijenirana junakinja sms-om dopisuje s neidentificiranim, neznanim, zlokobno devijantnim pošiljaocem, pri čemu redatelj gledatelje drži u neizvjesnosti je li s druge strane smartphonea živo ili pak neživo stvorenje (simultano se osvrćući i na suvremene društvene neuroze te opće-globalnu prijeteće-egzistencijalističku atmosferu tehnoloških ugroza i nesigurnosti).
    Stilistica (Personal Shopper), red. Olivier Assayas
    Svime navedenim, uz šifriranu soundtrackovsku formu simboličke dualnosti makabrične pjesme Das Hobellied o poravnavajućoj kvalitativnosti Smrti – svojevrsnoj medijevalnoj plesnoj povorci u interaktivnoj fuziji živih i mrtvih (asocirajući na onu iz Gaimanove Knjige o groblju), ovaj briljantan i nadasve neobičan, distinktivan naslov postaje must-see svakog senzibilnijeg filmoljupca, kao i poklonika sporogorećeg no visokotenzičnog žanrovskog spookera.

    © Katarina Marić, FILMOVI.hr, 15. svibnja 2017.

Piše:


kritike i eseji